Αλλαγή θεωρείται οτιδήποτε προκαλεί διαφοροποίηση από τα ήδη γνωστά. Μπορεί να είναι θετική ή αρνητική, αναμενόμενη ή ξαφνική. Υπάρχουν αμέτρητα παραδείγματα αλλαγών για τον καθένα μας. Απώλειες, αποχωρισμοί, μετακομίσεις, διαζύγια, εργασιακές συνθήκες, νέες γνωριμίες, ασθένειες, γάμοι, γεννήσεις , συνταξιοδότηση ...
Οι αλλαγές μας ωθούν να σκεφτούμε, να μάθουμε και να βιώσουμε κάτι νέο. Να δώσουμε νέα νοήματα στη ζωή μας. Αν κάνουμε μια αλλαγή και δε νιώσουμε τίποτα από τα παραπάνω, μήπως τελικά δεν ήταν πραγματική αλλαγή;
«Όλοι οι σύντροφοί μου καταλήγουν να με προδίδουν», «Σε όλες τις θέσεις εργασίας μου με εκμεταλλεύονται», «Στις παρέες μου , νιώθω ότι δεν μπορώ να επικοινωνήσω». Παρόμοια παράπονα ακούγονται καθημερινά στο θεραπευτικό χώρο και όχι μόνο. Οι άνθρωποι είναι κουρασμένοι από την προσπάθεια αλλαγής και απογοητευμένοι από την επανάληψη ίδιων επώδυνων καταστάσεων.
Η αύξηση του άγχους πάει χέρι χέρι με τις αλλαγές, είτε αυτές είναι θετικές είτε αρνητικές, κάτι το οποίο μπορεί και να μας φοβίσει. Είναι συνήθως αυτό το σημείο στο οποίο είτε κάνουμε πίσω και προσπαθούμε να μην αλλάξουμε, είτε να ελαχιστοποιήσουμε τη διαφοροποίηση από την προηγούμενη κατάσταση. Με αυτόν τον τρόπο, επιδιώκουμε να μειωθεί τόσο ο φόβος για το καινούργιο όσο και το άγχος που επιφέρει η διαδικασία.
Ο φόβος και το άγχος είναι απολύτως φυσιολογικά και αναμενόμενα συναισθήματα. Το μη φυσιολογικo, ίσως, είναι η εμμονή μας να τα αποφεύγουμε ή να προσπαθούμε να τα εξαλείψουμε.
Βρισκόμαστε αδιαμφισβήτητα σε περίοδο που η αλλαγή και η αποσταθεροποίηση είναι πιο εμφανής, επιτακτική και αναγκαία από ποτέ!
Τι γίνεται όμως σε περίπτωση που όντως καταφέρουμε να φέρουμε αλλαγές στη ζωή μας; Τι νόημα θα έχουν για εμάς και πώς θα τις βιώσουν οι οικείοι μας;
Σίγουρα, οι αλλαγές αυτές έχουν νόημα όχι μόνο για εμάς αλλά και για το περιβάλλον μας.
Το περιβάλλον μας χρειάζεται τις αλλαγές αυτές; Τις θέλει; Τι νόημα θα έχει για εκείνους αν εγώ αλλάξω; Έχουν επιχειρήσει αντίστοιχες αλλαγές στο παρελθόν οι οικείοι μας; Πώς πήγε η δική τους προσπάθεια; Η έκβαση, τα συναισθήματα και νοήματα που αυτή επέφερε, μας επηρεάζει στη δική μας προσπάθεια; Αν τα καταφέρω με τη δική μου προσπάθεια αλλαγής, μήπως απομακρύνομαι από εκείνους;
Αν τα πράγματα δεν πήγαν πολύ καλά σε αντίστοιχες προσπάθειες στο παρελθόν, αυτός ίσως είναι ένας λόγος που παραμένουμε στάσιμοι, σε καταστάσεις που συνηθίζουμε να αποκαλούμε «φαύλους κύκλους». Το ότι υπήρχαν ανεπιτυχείς προσπάθειες πριν από τη δική μας, ίσως δημιουργεί μια αίσθηση αδιέξοδου. Όμως η παραίτησή μας από την προσπάθεια αλλαγής, ίσως να συνδέεται και με μια μορφή «συμπαράστασης» σε εκείνους που δε τα κατάφεραν πριν από εμάς!
Πολλές φορές ανησυχούμε μήπως οι δικές μας αλλαγές ταλαιπωρήσουν το περιβάλλον μας, μήπως φέρουμε τους ανθρώπους μας σε δύσκολη θέση. Ίσως όμως, να είναι αυτός ο δρόμος προς την ανακούφιση, τόσο τη δική μας όσο και των οικείων μας, που δεν κατάφεραν να τη γευτούν μέσα από τις δικές τους επιλογές. Το ξεβόλεμα, λοιπόν, είναι ένας τρόπος ατομικής και συλλογικής φροντίδας, ακόμα και αν μερικές φορές φαντάζει παράδοξο.
Η ψυχοθεραπεία είναι μια τέτοιου είδους αλλαγή, ένα ταξίδι αναζήτησης και ανασυγκρότησης. Εμπεριέχει νέες ιδέες, νοήματα, συναισθήματα, σκέψεις , συμπεριφορές και βιώματα σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο, με στόχο να μετακινηθούμε. Δεν είναι ξεκάθαρο από την αρχή που θα φτάσουμε, προσπαθούμε όμως να είναι ένας «τόπος» καλύτερος και ομορφότερος!